الخليج: جايگاه آمريکا در جهان رو به افول است

به گزارش سرويس بين‌ الملل باشگاه خبرنگاران،  پايگاه اينترنتي روزنامه اماراتي الخليج در مقاله اي به قلم "ناصر زيدان" نوشت: چرلي چاملي روزنامه نگار معروف آمريکايي در مقاله اي در واشنگتن تايمز با عنوان "چين به جهان هشدار مي دهد: زمان پايان قدرت آمريکا فرارسيده است" به مجموعه عواملي اشاره کرد که موجب مي شود چين با چشم حقارت به جايگاه آمريکا در سطح جهان نگاه کند. يکي از مهمترين عوامل، نابساماني آشکار در سياست خارجي واشنگتن و کند بودن رشد توليد ناخالص داخلي آمريکا است که به 15 هزار ميليارد دلار مي رسد، در حالي که توليد ناخالص داخلي چين که به 12300 ميليارد دلار رسيده است به سرعت در حال رشد است. 

از زمان آغاز دومين دور رياست جمهوري باراک اوباما، نقش آمريکا در جهان شکلي غيرعادي به خود گرفته است و اين تحول در دو ماه اخير روشن‌تر از قبل مشاهده مي شود. شکست در سياست خارجي دولت آمريکا آشکار شده است و نابساماني داخلي به سطح بي سابقه اي رسيد تا اين که کنگره با افزايش سقف استقراض به بالاتر از شانزده و هفت دهم تريليون دلار که بيش از توليد ناخالص داخلي آمريکا است موافقت کرد. 

در داخل آمريکا اختلافات ايدئولوژيک بي سابقه اي ديده مي شود که ظاهرا نمايندگان کنگره از "حزب چاي" (تي پارتي) پرچمدار آن هستند. توماس من و نورمن  اونشتاين نويسندگان آمريکايي در کتاب "بدتر از آنچه به نظر مي رسد" به بررسي اين اختلافات پرداخته و در آن جمهوري خواهان را به تخريب روند مصالحه متهم کردند که در کنگره آمريکا مرسوم بود. اگر کارشناسان پولي درباره فروپاشي اقتصادي در آمريکا بدتر از بحران سال 2008 هشدار نمي دادند جمهوري خواهان حاضر به سازش نمي شدند زيرا آنها در صدد بودند در اقدامي انتقام جويانه طرح خدمات درماني اوباما را به کلي حذف کنند. اين کشمکش در آمريکا جدال بين اردوگاه سرمايه داري و سوسياليسم را در قرن گذشته تداعي مي کند که در آن هر طرف، اقدام طرف مقابل را کاملا اشتباه مي دانست. 

يکي از مسائل غيرعادي داخل آمريکا تصويب نشدن بودجه سال 2014 آمريکا به مبلغ حدود چهار هزار ميليارد دلار بود که در آن ميزان کسري بودجه به بيش از نهصد ميليارد دلار مي رسد. اما چين از ثبات در تشکيلات قانونگذاري برخوردار است که موجب شد بودجه 2252 ميليارد دلاري اين کشور تصويب شود که بودجه بخش دفاعي در آن به 119 ميليارد دلار مي رسد. همچنين پکن 1300 ميليارد دلار به واشنگتن وام داده است. 

اما در بخش سياست خارجي نشانه هاي افول جايگاه آمريکا روشن است. اين افول جايگاه در شماري از پرونده هاي جنجالي بين المللي مشاهده مي شود که آمريکا نتوانست آن گونه که انتظار مي رفت آن را فيصله دهد. چرخش علني آمريکا به سمت شرق آسيا نتوانست تغييري جدي در اين منطقه از جهان ايجاد کند، آمريکا نتوانست اژدهاي چين را مهار کند که به لطف رونق بخش گردشگري پيش بيني مي شود توليد ناخالص داخلي اين کشور امسال حدود بيست درصد رشد پيدا کند. واشنگتن همچنين نتوانست به متحدان نگران خود در سئول و مانيل و توکيو درباره گسترش نفوذ چين و تهديدات هسته اي پيونگ يانگ اطمينان خاطر بدهد. 

سياست پرنوسان آمريکا، به روابط منسجم بين اين کشور و متحدان اروپايي اش آسيب رساند. واشنگتن هيچ کمکي به متحدان اروپايي خود به ويژه يونان و اسپانيا و قبرس براي مقابله با بحران اقتصادي نکرد و براي تضمين آينده جريان نفت و گاز که دوستان اروپايي آمريکا به آن نياز دارند گامي برنداشت. بلکه برعکس، توجه راهبردي خود را به مناطقي که منبع انرژي محسوب مي شوند -به ويژه منطقه خاورميانه- کاهش داد و به سمت سرمايه گذاري کلان براي استخراج نفت شيستي از دشت هاي تگزاس و نوادا پيش رفت. 

شايد مهم ترين نشانه افول جايگاه آمريکا، ناکامي اين کشور در خاورميانه باشد. سياستي که واشنگتن در خصوص سوريه اتخاذ کرد موجب شد اعتماد مردمي به آمريکا از بين برود. همچنين باز گذاشتن دست اسرائيل براي تجاوز به حقوق ملت فلسطين ضربه ديگري به جايگاه آمريکا در خاورميانه وارد کرد. 

ممکن است قضاوت درباره عصر آمريکا که از سال 1990 تاکنون ادامه داشت هنوز زود باشد ولي افول جايگاه آمريکا و افول نظام تک قطبي به واقعيتي تبديل شده است که قابل انکار نيست.