محمد علی نژادیان نویسنده کتاب موفقیت شناسی در گفتگو با خبرنگار حوزه ادب باشگاه خبرنگاران یا ذکر این سوال که مشکلات در وجود خوب است یا بد؟ گفت:اساس زندگی انسان رویارویی با مشکلات و تلاش برای غلبه بر آنهاست، آنچه که انسان و زندگی را می سازد، درگیر شدن با مشکلات و تلاش برای رفع آنها می باشد.

وی ادامه داد:همچنین نمی توان انسانی را بیابید که مدعی باشد اساسا هیچ مشکلی ندارد.  پس باید نگرش خود را به زندگی و مشکلات آن دگرگون کنیم و بدانیم که اکثر استعدادهای انسان در عرصه همین مشکلات است که بروز می کند و مشکل این است که این واقعیت را درک نکنیم. همانطور که گفته شد ممکن است خداوند انسان را با مشکلات امتحان کند تا در خلال آنها با بروز استعدادها و توانایی های خود ظرفیتش را بالا برده و خود را لایق رحمت های خداوند نماید و همانطور که در سوره بقره ذکر شده خداوند به صابران بشارت داده که آنها را به رحمت می رساند. 

نژادیان افزود:همچنین:

اگر بدانیم مشکلات کفاره گناهانمان است. 

اگر بدانیم دیگران مشکلات بیشتری دارند.

اگر بدانیم مشکلات آزمون الهی است.

اگر بدانیم مشکلات سبب دریافت پاداش اخروی است.

اگر بدانیم مشکلات توجه ما را به خداوند بیشتر می کند.

اگر بدانیم مشکلات هشدار و زنگ بیدار باش قیامت است.

اگر بدانیم مشکلات عاملی برای بیداری از غفلت است.

اگر بدانیم مشکلات غرور را می شکند و سنگدلی را بر طرف می کند. 

اگر بدانیم مشکلات ارزش نعمت های گذشته را به یاد می آورد. 

اگر بدانیم مشکلات سبب آزمایش خود و یا شناسایی دوستان واقعی است. 

اگر بدانیم مشکلات باعث شناخت بیشتر از زندگی می شود. 

اگر بدانیم مشکلات سبب شکوفا شدن استعدادها و توانایی ها می شود.

و اگر بدانیم که مشکلات بیشتری ممکن بود برایمان پیش آید.

خواهیم دانست که تلخی های ظاهری نیز در جای خود شیرین است و باید به حکمت خداوند و عدالت و رحمت او ایمان داشته باشیم.

وی با اشاره به قضاوت های سطحی و شتاب زده عنوان کرد: یکی از عواملی که ممکن است باعث شود انسان گاهی به عدل الهی شک نماید قضاوت های سطحی و شتاب زده است و این به دلیل نقص علم و دانش بشری می باشد ولی گاهی خود خواهی های انسان اجازه نمی دهد که به جهل خویش اعتراف کند و از داوری های عجولانه و جاهلانه پرهیز نماید.

برق را در خرمن مردم تماشا کرده است       آنکه پندارد که حال مردم دنیا خوش است 

هر چه رفت عمر، یاد آن به نیکی می کنند     چهره امروز از آینه ی فردا خوش است ( فردوسی)

اگر در مسیر آب سخره و سنگ نبود صدای آب قشنگ نمی شد پس نباید از سنگ های مسیر خود ناراحت شد(؟)

 

این نویسنده ادامه داد:بطور کلی سه عامل ممکن است باعث بروز حوادث شود:  1- خود انسان  2- شیطان 3 - امتحان خداوند.

 

وَلَنَبْلُوَنَّكُمْ حَتَّى نَعْلَمَ الْمُجَاهِدِينَ مِنكُمْ وَالصَّابِرِينَ وَنَبْلُوَ أَخْبَارَكُمْ ‏(محمد31)

والبته ما شما را در مقام امتحان می آوریم تا آن که در راه خدا جهاد و کوشش دارد و صبر می کند مقامش معلوم سازیم واظهارات 

شما را بیازماییم. 

 

وی با ارائه راه حل هایی برای مشکلات زندگی بیان کرد:اولین راه حل مشکلات تشخیص مشکل است و مشخص نمودن منبع مشکلات و راه حل مشکلاتی که سبب آنها گناه انسان است توبه است.

 

يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُواْ اسْتَعِينُواْ بِالصَّبْرِ وَالصَّلاَةِ إِنَّ اللّهَ مَعَ الصَّابِرِينَ ‏(البقره 153)

‏اي كساني كه ايمان آورده ايد! از بردباري و نماز ( در برابر حوادث سخت زندگي ) كمك بگيريد ( و بدانيد كه ) خدا 

با بردباران است ( و يار و ياور ايشان است ).‏

وَاصْبِرْ عَلَى مَا أَصَابَكَ (لقمان 17)

در برابر مصائبي كه به تو مي‌رسد صبر کن.

 

نژادیان تصریح کرد: همانطور که گفته شد بروز مشکلات و حوادث و صبر در برابر آن یکی از امتحانات الهی است و خداوند اجر عظیمی برای صابران قرار داده است. همچنین قانون خداوند این است که همیشه پاسخ تلاش انسان را می دهد،  تنها زمان آن برای ما معلوم نیست. .باید بدانیم خداوند لحظه تغییر و تبدیل هر چیزی را بهتر می داند.

در مواقعی انسان ها بعضی از مشکلات کوچک را بزرگ می شمارند و در مقابل آن خود را می بازند و توان تصمیم گیری را از دست می دهند و به مشکلات بزرگت تر گرفتار می شوند.

وی ادامه داد:باید بدانیم حل مشکل خود یک هدف است و زمانی که هدف مطرح می شود بهتر است توکل داشت چون ما نمی توانیم در مورد آینده پیشگویی کنیم فقط می توانیم با پردازش اطلاعاتی که داریم پیش بینی کنیم و یکی از محاسن توکل این است که در درون ما یک آرامش ایجاد می نماید و باعث می شود که بهتر تصمیم گیری نماییم و با توکل در واقع از قدرت خداوند در حل مشکلات یاری خواهیم شد.همچنین باید بدانیم راه حل مشکلات، ساختن با مشکلات و یا فرار از مشکلات نیست و پاک کردن صورت مسئله مشکلات، راه درست نیست. برای هر مشکلی راه حل مناسبی وجود دارد  و اگر ما این راه حل را پیدا نکردیم،  باید بدانیم دچار توهم شده ایم و در اصل مشکلی وجود ندارد،  تصور می کنیم که مشکل داریم!

این نویسنده  با ارائه توضیحاتی بیشتر عنوان کرد:عده ای عادت کرده اند همیشه قسمتی از مشکلات باشند و عده ای هم عادت کردن همیشه قسمتی از راه حل مشکلات باشند. پس انتخاب با خود فرد است که همیشه در داخل مشکلات غوطه ور باشد یا در راه حل مشکلات.عده ای در برابر مشکلات می گویند چاره ای نیست باید سوخت و ساخت در حالی که این جمله اشتباه است هدف از آفرینش انسان سوختن و ساختن نیست فقط باید درک کرد دنیا راه است، مقصد نیست.

وی افزود: اگر بعضی اوقات چیزی در دنیا انسان را راضی و قانع نمی کند و زود دل زده، دل گیر و خسته می شود به این دلیل است که انسان فطرتا همیشه به دنبال ایده آل های بیشتر و بهتر(کمال مطلق) است و به دلیل محدودیت های این دنیا برایش ناراحتی به وجود می آید. لذا با درک معاد، توکل، پذیرفتن حکمت و عدالت خداوند و این که او قادر و توانا به همه امور است. تمام ناراحتی های این دنیا با تمام سختی هایش قابل تحمل خواهد بود.البته عده ای هم وجود دارند که از مشکلات و سختی ها استقبال می کنند، زیرا بر این عقیده هستند که اینها فرصت های طلایی هستند تا استعدادها و توانمندی های خود را بروز دهند. ما باید یاد بگیریم که  سوار بر مشکلات باشیم نه این که مشکلات سوار بر ما شود.  یک موج سوار وقتی بر ترس خود غلبه پیدا می کند، می تواند سوار بر موج شود و حتی از موج لذت ببرد ولی اگر کسی موج سواری را یاد نگیرد، در امواج درگیر و به بالا و پایین پرتاب می شود و جان و سلامتیش را ممکن است از دست بدهد،  مشکلات نیز مثل موج سواری می باشد.

نژادیان با اشاره به یادگیری قوانین بیان کرد:ما همانطور که قوانین و اصول بردن را یاد می گیریم، باید قوانین باختن را هم یاد بگیریم. زمانی که با عدم موفقیت و یا باختی  روبرو می شویم، اولین اصل این است که نباید در آن حالت و وضعیت باقی ماند و تغییر حالت از این وضعیت خود موفقیت بزرگی محسوب می شود. پس می توان نتیجه گرفت که  در دل هر عدم موفقیتی  یک پیروزی دیگر از جنس دیگر نهفته است. ما نباید هر باختی را برای خود ایجاد مشکل تصور کنیم، بعضی باخت ها ما را به نقاط ضعفهایمان آگاه می سازد و باعث می شود از باخت های سنگین ترجلوگیری کند و یا ما را به امور دیگری که غافل بوده ایم هوشیار سازد.

مشکلات پیش نمی آیند که راه بند باشند، پیش می آیند که راهنما باشند. (برایان تریسی)

وی همچنین اضافه کرد:بعضی افراد برای فرار از مشکلات حال، خودشان را غرق در فکر به  گذشته و آینده می کنند. این اشتباه است باید از تجربه گذشته بهره گرفت و با امید به آینده شروع به حرکت نمود و باید تغییرات را پذیرفت و تغییر کرد وگرنه بیماری های روانی به سراغ انسان  می آید.(آلبرت انیشتن می گوید: زندگی مثل دوچرخه سواری است برای حفظ تعادل باید همیشه رکاب زد).

نویسنده کتاب موفقیت شناسی اظهار داشت:زمانی ما مشکلمان شروع می شود یا احساس مشکل می کنیم که زمینی فکر می کنیم! و زمانی از مشکل رها می شویم که درسی از آن گرفته باشیم!ما باید ببینیم یک مشکل الان درجه اهمیت و ارزش آن  در چند ماهه آینده چقدر است؟! در زمان مشکلات یک لحظه صبر کنید و به جمله بالا فکر کنید و بعد تصمیم بگیرید که چه برخوردی با مشکلات به وجود آمده داشته باشید. اکثراافراد وقتی با مشکل مواجه می شوند تصور می کنند بزرگترین مشکل دنیا برایشان به وجود آمده وهیچ کس هم نمی تواند آن را درک کند و از عصبانیت به درجه مرگ می رسند ولی وقتی زمان می گذرد می بینند خیلی راحت تر می توانستند با مشکل برخورد نمایند و آنقدر هم آن مشکل بزرگ و حیاطی نبوده است. در شرایطی که فرد عصبانی هست نباید بگذارد احساسات بر او مدیریت کند در لحظه ای که در این شرایط می خواهد تصمیم به انجام کاری بگیرد انسان باید سریع فکر کند که با این کار چه چیزی می خواهد بدست آورد و چه چیزی می خواهد از دست بدهد؟! (پل مک گی )

وی بیان کرد:یک بحث دیگری که انسان آن را برای خود مشکل می بیند، بحث تغییر است. انسان به دلیل خصلت عادت در برابر تغییرات از خود مقاومت نشان میدهد و فکر می کند با مشکل مواجه شده است. انسان باید سعی کند تغییر پذیر باشد و اگر تغییر نکند و در برابر تغییرات مدیریت نداشته باشد، نمی تواند موفق شود و با بحران مواجه می شود.برای ایجاد تغییرات نباید منتظر کسی نشست تا به ما کمک کند، باید آستین ها را بالا زد و با توکل دست به کار شد. باید بدانیم که انسان این قدرت رین راا دارد که درکسری از ثانیه بزرگ ترین تغییرات را به وجود آورد.

نژادیان عنوان کرد:معمولا تغییراتی که با فشار خارجی صورت می گیرد به ندرت اثر ماندگار دارد. و در واقع تغییراتی اثر بیشتری دارند که با خواست و انگیزه شخصی فرد صورت پذیرد. می توانیم سال ها به تجزیه و تحلیل مشکلات خود بپردازیم ولی تغییری حاصل نمی شود،  مگر در سیستم عصبی مان، احساساتی را که با تجربه ای مرتبط ساخته ایم تغییر بدهیم. (آنتونی رابینز).انسان ها در طول روز با خود صحبت می کنند، از خود انتقاد می کنند و به خود انگیزه می دهند. باید دستکش بوکس انتقاد را از دست و فکر خود بیرون بیاندازید و اینقدر با دستکش بوکس انتقاد به آرزوهای خود ضربه نزنید. 

وی با اشاره به موضوعات ديگر افزود: زمانی که یک واقعه ای رخ می دهد، همیشه آن واقعه مساوی نتیجه نیست بلکه پاسخ و عکس العمل ما نسبت به واقعه در شکل گیری نتیجه مهم است. پس اگر اتفاقی برای شما حادث شد که برخلاف میل شما بود، سریع واقعه را برای خود نتیجه نکنید. چون دچار مشکل خواهید شد. پس با یک تمرکز و تفکر مجدد یک پاسخ و راه حل مناسب پیدا کنید. همچنین قابل ذکر است اگر فردی شایستگی یک جایگاه و مقامی را بدست آورد، نیاز نیست به دنبال آن مقام برود، بلکه آن مقام به دنبال او خواهد آمد.            تکیه بر جای بزرگان نتوان زد به گزاف            مگر اسباب بزرگی همه آماده کنی    (حافظ)

مکن است پاسخ شما نتیجه را تغییر دهد. مثلا اگر سازمانی همکاری شما را  در یک پروژه  قبول نکرد، بجای قهر و عصبانیت و برخورد ناشایست در فرصت مناسب طرف را متقاعد کنید که به نفعش هست که با شما همکاری داشته باشد. (پل مک گی).

نژادیان بیان کرد:آنتونی رابینز در کتاب قدرت شگرف درون می گوید: " بخاطر داشته باشید محیط و رخدادها، زندگی مان را شکل نمی دهد، بلکه برداشت ما از وقایع است که شخصیت کنونی و آتی ما را به وجود می آورد. باورها موجب می شوند زندگی مملو از خوشبختی و سعادت داشته باشیم و یا ایام را در ناراحتی و بدبختی بگذرانیم. باورها موجب می شوند افرادی قهرمان شوند واشا افرادی دیگر سرخورده و ناکام. هرگاه اتفاقی در زندگی تان می افتد مغز دو سال مطرح می کند؟ آیا این اتفاق درد آور است یا لذت بخش؟ در حال حاضر باید چه کار کنم تا این عذاب را از خود دور کنم تا به لذت برسم؟ پاسخ به این سوالات بر اساس باورهای ما صورت می گیرد و باورها بر اساس نظرات کلی گذشته مان از لذت یا رنج شکل می گیرند.این نظرات کلی است که بر روی تمام اعمال ما و در نتیجه مسیر وکیفیت زندگی ما تاثیر می گذارند. کلیات هم می توانند سود مند باشند و هم مضر. ممکن است فردی با ناکامی های زیاد به یک باورکلی رسیده باشد که فرد بی صلاحیتی است و در موارد مشابه نیز چنین پیشگویی می کند. ممکن است فردی با توجه به موفقیت هایی که داشته به یک باور کلی رسیده باشد که همیشه می تواند موفق باشد و موارد مشابه را نیز چنین پیش گویی نموده و با توجه به تجربیات خود پیروز می شود. لذا اکثر باورهای ما بر اساس کلیاتی است که از گذشته در ذهن داریم و آنها را درد آور و یا لذت بخش تفسیر کرده ایم. باورها قدرت سازندگی و تخریب دارند.

گاهی خدا درها را می بندد و پنجره ها را قفل می کند زیباست که فکر کنیم شاید بیرون طوفان است و خدا می خواهد از ما محافظت کند. (؟)

وی با اشاره به مسائل د یگر خاطر نشان کرد:دیگر مسائلی که باعث تولید مشکل می شود ترس، عدم تعهد و مسئولیت پذیری است. پس نترسید و متعهد و مسئولیت پذیر باشید، چون عاقبت آن به خود شما برمی گردد. ما باید در سختی ها نیز شاکر خداوند باشیم واز دعا کردن غافل نشویم.یا مسبب الاسباب به من آرامش ده تا بپذیرم آنچه را که نمی توانم تغییر دهم، به من دلیری ده تا تغییر دهم آنچه را که می توانم تغییر دهم، به من بینش ده تا فرق این دو را بدانم، به من فهم ده تا متوقع نباشم دنیا ومردم طبق میل من رفتار کنند.

گفتنی است علاقه مندان می توانند برای دسترسی به توضیحات بیشتر در این خصوص به کتاب موفقیت شناسی، تالیف محمدعلی نژادیان، انتشارات مهرآمین، صفحه 116-122، مراجعه کنند./ي2