يادي از "خسرو شايگان"؛ پيشكسوت دوبله‌ي ايران
"خسرو شايگان" 20 اسفند ماه سال 85 و در آستانه‌ي نوروز 86 پس از مبارزه‌اي طولاني با بيماري سرطان با همكارانش وداع گفت و 22 اسفند ماه به خاك سپرده شد.
به گزارش خبرنگار حوزه راديو تلويزيون باشگاه خبرنگاران؛ "خسرو شايگان" در سال 1317در تهران چشم به جهان گشود. او بازي در تئاتر را از
سال 1334 تجربه كرد و در سال 1347 با فيلم «گناه مادر» بر پرده‌ي سينماها
ظاهر شد. اين پيشكسوت صداپيشگي از سال 1336 و هنگامي كه كلاس ششم دبيرستان
بود، وارد كار دوبله شد.
شايگان ضمن انجام فعاليت‌هاي هنريش، تحصيلات خود را تا اخذ مدرك كارشناسي ادبيات فارسي ادامه داد. صداي او درمجموعه‌هاي قديمي تلويزيون چون كوجك (نقش‌گويي به جاي تلي ساوالاس)، سفر با اسلحه، دود اسلحه، پيتون پليس، دكتر كيلدر، جستجو براي دوستداران دوبله، يادآور خاطراتي است؛ اما چند نقش شاخص با صداي شايگان باقي مانده است، مانند دوبله فيلم «بدنام» آلفرد هيچكاك، نقش‌گويي به جاي لوئيس كلهرن، بيلياردباز (مايرون مك كورمك)، كازابلانكا (پل هنريد) و پاپيون (صداي مردي كه همراه پاپيون در قايق و زندان است).
شادوران شايگان كه از سال1341 به جرگه مديران دوبلاژ پيوسته بود از آخرين كارهايش در مقام مدير دوبلاژ مي‌توان به «فوتباليست‌ها»، «خاله سارا»، «بازمانده»، «هليكوپتر امداد»، «رييس بزرگ»، « جزيره گنج»، « بازگشت زمان»، «فوروارد شماره 9» اشاره كرد.
او همچنين هدايت كننده‌ي صداي دوبله‌ي «دي دي» از سري آثار كمدين مشهور آلماني ديتر هالروردن است. شايگان همچنين از 1358تا 1372 رياست انجمن گويندگان و سرپرستان گفتار فيلم را برعهده داشت.
از ويژگي‌هاي صداي خسرو شايگان، انعطاف صوتي است كه همكارانش به آن تاكيد دارند و معتقدند وقتي حالتي از تيپ صداي جدي با لايه‌اي از طنز را مي‌گيرد، سرانجام آن نقش‌گويي به جاي چارلز برانسون در نسخه دوبله ويدئويي «هفت دلاور» مي‌شود يا نوعي از خباثت و شرارت در شخصيت شيطان فيلم ايوب پيامبر (ساخته فرج‌الله سلحشور) يا وقار و مردانگي در «صدا» در نقش‌گويي به جاي پرسوناژ تئودن در دوبله سه‌گانه ارباب حلقه‌ها.
شايگان خود در آخرين مصاحبه خود، گفته بود: يكي از نقش‌هايي را كه اصلا فكر نمي‌كردم، به من پيشنهاد بشود، نقشي در«عصر يخ» بود. اين فيلم دو هنرپيشه داشت پس از اين كه آن را ديدم، سعيد شرافت به عنوان مدير دوبلاژ متني را به دست من داد و از من خواست همان نقش را بگويم.
"محمود قنبري" كه چندي پيش رياست انجمن گويندگان و سرپرستان گفتار فيلم را برعهده داشت، درباره‌ي مرحوم شايگان مي‌گويد: او به كارش عشق مي‌ورزيد و به كيفيت آثاري كه دوبله مي‌كرد يا در آن گويندگي مي‌كرد، اهميت زيادي مي‌داد. او همچنين چندين سال رييس انجمن گويندگان بود و از نسل قديمي دوبله‌ي ايران به شمار مي‌آمد.
وي مي‌افزايد: شايگان روحيه بسيار بالايي داشت و به همين علت توانست چندين سال با بيماري مبارزه كند.
حسين عرفاني؛ از صداپيشگان فعال تلويزيون و صداپيشه‌ي آثار كمدي «دي دي»،در مصاحبه‌يي با ذكر اين نكته كه بدون هيچ‌گونه تعارفي، شخصيت خسرو شايگان احترام برانگيز بود درباره ويژگي‌هاي شخصيت شايگان مي‌گويد: بسيار متواضع و فروتنانه با همكارانش برخورد مي‌كرد. اوج اين رفتار را به شخصه در دوبله فيلم«دي دي و ارثيه فاميلي»ديدم. در اين فيلم ،آن كمدين، در هشت نقش بازي كرده بود و به هنگام دوبله بايد در هشت تيپ صدايي گويندگي مي‌كردم كه بسيار سخت و طاقت فرسا بود. اما مرحوم شايگان طوري همه ما را هدايت كردند و طوري فضاي كار را با صميمت اداره نمودند كه تمام آن لحظات برايم خاطره شد و هنوز لذت مي‌برم».
مهين شعشعاني از مديران دوبلاژ سيما نيز معتقد است كه نبود خسرو شايگان لطمه‌ي زيادي به دوبلاژ مي‌زند و با وجود آن كه پسر او، عليرضا شايگان وعروسش، مريم نوري درخشان، در عرصه‌ي دوبله فعال هستند، ولي هيچ‌كس نمي‌تواند فقدان خسرو شايگان را پر كند.
اين سرپرست گفتار اضافه مي‌كند: خسرو شايگان مدير دوبلاژ بسيار خوب و دقيقي بود و در زمان فعاليت خود از سرپرستان گفتار و گويندگان پر كار به شمار مي‌رفت و صداي بم خاصي داشت.
خسرو شايگان 20 اسفند ماه سال 85 در آستانه‌ي نوروز 86 س از مبارزه‌اي طولاني با بيماري سرطان با همكارانش وداع گفت و 22 اسفند ماه به خاك سپرده شد./ص
گزارش از : الهه علیزاده
شايگان ضمن انجام فعاليت‌هاي هنريش، تحصيلات خود را تا اخذ مدرك كارشناسي ادبيات فارسي ادامه داد. صداي او درمجموعه‌هاي قديمي تلويزيون چون كوجك (نقش‌گويي به جاي تلي ساوالاس)، سفر با اسلحه، دود اسلحه، پيتون پليس، دكتر كيلدر، جستجو براي دوستداران دوبله، يادآور خاطراتي است؛ اما چند نقش شاخص با صداي شايگان باقي مانده است، مانند دوبله فيلم «بدنام» آلفرد هيچكاك، نقش‌گويي به جاي لوئيس كلهرن، بيلياردباز (مايرون مك كورمك)، كازابلانكا (پل هنريد) و پاپيون (صداي مردي كه همراه پاپيون در قايق و زندان است).
شادوران شايگان كه از سال1341 به جرگه مديران دوبلاژ پيوسته بود از آخرين كارهايش در مقام مدير دوبلاژ مي‌توان به «فوتباليست‌ها»، «خاله سارا»، «بازمانده»، «هليكوپتر امداد»، «رييس بزرگ»، « جزيره گنج»، « بازگشت زمان»، «فوروارد شماره 9» اشاره كرد.
او همچنين هدايت كننده‌ي صداي دوبله‌ي «دي دي» از سري آثار كمدين مشهور آلماني ديتر هالروردن است. شايگان همچنين از 1358تا 1372 رياست انجمن گويندگان و سرپرستان گفتار فيلم را برعهده داشت.
از ويژگي‌هاي صداي خسرو شايگان، انعطاف صوتي است كه همكارانش به آن تاكيد دارند و معتقدند وقتي حالتي از تيپ صداي جدي با لايه‌اي از طنز را مي‌گيرد، سرانجام آن نقش‌گويي به جاي چارلز برانسون در نسخه دوبله ويدئويي «هفت دلاور» مي‌شود يا نوعي از خباثت و شرارت در شخصيت شيطان فيلم ايوب پيامبر (ساخته فرج‌الله سلحشور) يا وقار و مردانگي در «صدا» در نقش‌گويي به جاي پرسوناژ تئودن در دوبله سه‌گانه ارباب حلقه‌ها.
شايگان خود در آخرين مصاحبه خود، گفته بود: يكي از نقش‌هايي را كه اصلا فكر نمي‌كردم، به من پيشنهاد بشود، نقشي در«عصر يخ» بود. اين فيلم دو هنرپيشه داشت پس از اين كه آن را ديدم، سعيد شرافت به عنوان مدير دوبلاژ متني را به دست من داد و از من خواست همان نقش را بگويم.
"محمود قنبري" كه چندي پيش رياست انجمن گويندگان و سرپرستان گفتار فيلم را برعهده داشت، درباره‌ي مرحوم شايگان مي‌گويد: او به كارش عشق مي‌ورزيد و به كيفيت آثاري كه دوبله مي‌كرد يا در آن گويندگي مي‌كرد، اهميت زيادي مي‌داد. او همچنين چندين سال رييس انجمن گويندگان بود و از نسل قديمي دوبله‌ي ايران به شمار مي‌آمد.
وي مي‌افزايد: شايگان روحيه بسيار بالايي داشت و به همين علت توانست چندين سال با بيماري مبارزه كند.
حسين عرفاني؛ از صداپيشگان فعال تلويزيون و صداپيشه‌ي آثار كمدي «دي دي»،در مصاحبه‌يي با ذكر اين نكته كه بدون هيچ‌گونه تعارفي، شخصيت خسرو شايگان احترام برانگيز بود درباره ويژگي‌هاي شخصيت شايگان مي‌گويد: بسيار متواضع و فروتنانه با همكارانش برخورد مي‌كرد. اوج اين رفتار را به شخصه در دوبله فيلم«دي دي و ارثيه فاميلي»ديدم. در اين فيلم ،آن كمدين، در هشت نقش بازي كرده بود و به هنگام دوبله بايد در هشت تيپ صدايي گويندگي مي‌كردم كه بسيار سخت و طاقت فرسا بود. اما مرحوم شايگان طوري همه ما را هدايت كردند و طوري فضاي كار را با صميمت اداره نمودند كه تمام آن لحظات برايم خاطره شد و هنوز لذت مي‌برم».
مهين شعشعاني از مديران دوبلاژ سيما نيز معتقد است كه نبود خسرو شايگان لطمه‌ي زيادي به دوبلاژ مي‌زند و با وجود آن كه پسر او، عليرضا شايگان وعروسش، مريم نوري درخشان، در عرصه‌ي دوبله فعال هستند، ولي هيچ‌كس نمي‌تواند فقدان خسرو شايگان را پر كند.
اين سرپرست گفتار اضافه مي‌كند: خسرو شايگان مدير دوبلاژ بسيار خوب و دقيقي بود و در زمان فعاليت خود از سرپرستان گفتار و گويندگان پر كار به شمار مي‌رفت و صداي بم خاصي داشت.
خسرو شايگان 20 اسفند ماه سال 85 در آستانه‌ي نوروز 86 س از مبارزه‌اي طولاني با بيماري سرطان با همكارانش وداع گفت و 22 اسفند ماه به خاك سپرده شد./ص
گزارش از : الهه علیزاده
