اراک/

چهارشنبه سوزی نکنیم

آن چهارشنبه سوری را یاد کنیم که با عشق و علاقه و بدون دردسر و یا صدای نابهنجاری، بوته ها را جمع می کردیم و آتش می زدیم تا این آتش گرمابخش زندگی و روشنی بخش دلهامان باشد.

به گزارش خبرنگار باشگاه خبرنگاران اراک آن چهارشنبه سوری را یاد کنیم که بزرگترها همه را گرد آتشی جمع می کردند تا سنتی فراموش نشدنی را به ما یاد دهند که این آتش، سوزاننده دیو برون و کینه و حسد و آنچه پلیدی است، می باش آن چهارشنبه سوری را یاد کنیم که آتشی بر افروخته می شود، اما این آتش وجودمان را نمی سوزاند، بلکه گرمابخش زندگی وجودی دلهامان و روشنی بخش آینده ای روشن است.
چهارشنبه سوری به آخرین چهارشنبه. اسفند هرسال شمسی می گویند و ایرانیان در شب آن چهارشنبه جشنی می گیرند و آداب و رسوم خاصی را در آن شب برگزار می کنند.
جشن چهارشنبه سوری از جشن های ملی و باستانی ایرانیان است و هنوز در بسیاری از شهرها و روستاهای ایران شب این روز را به طرزی خاص جشن می گیرند. زیباترین و شاید قدیم ترین آداب چهارشنبه سوری آتش افروختن و جستن از آن و شادی کردن در کنار آتش است.
کوزه شکستن یکی از آداب این شب است، مردم تهران تا چند سال پیش که از سر در نقاره خاله بالا می رفتند، کوزه ای آب ندیده را با خود می بردند و از آنجا بزمین می افکندند و می شکستند و کسانی که بدانجا دسترسی نداشتند از بام خویش کوزه را به زمین می افکندند، برخی عقیده دارند که بلاها و قضاهای بد را در کوزه متراکم کرده اند و چون بشکنند آن قضا و آن بلا دفع شود .
آجیل؛ در شب چهارشنبه سوری از دیگر آداب و از رسوم و آداب مخصوص است و مخصوصا بایستی آجیل شور و شیرین باشد.
در میان زنان ایران در شب چهار شنبه سوری و حتی مواقع دیگری که کسی را مشکلی در پیش باشد و استجابت مرادی را بخواهد، آجیل مخصوصی با آداب و حضور قلب خاصی معمول است، اما آجیل مشکل گشا از آداب خاص شب چهارشنبه سوری نیست.
فالگوش، کسانی که حاجتی دارند شب چهارشنبه سوری نیت می کنند و بر سر چهار راهی یا اگر چهار راه نبود بر سر رهگذری فالگوش می ایستند و نخستین عابری که گذشت به سخن او توجه می کنند و هرچه از دهان او برون آمد در استجابت مقصود خود به فال نیک یا بد می گیرند، همین فال را ممکن است بر پشت در خانه ای یا در اطاقی گرفت.
گره گشایی؛ کسانی که بخت ایشان گره خورده و عقده ای در کارشان روی داده است چاره جزآن ندارند که شب چهارشنبه سوری دستمال یا چارقدی و یا پارچه ای را گره زنند و بر سر راهی بایستند و از اولین کسی که از کنار وی بگذرد، می خواهند که آن گره را به دست خود بگشاید.
دفع چشم زخم و بخت گشایی؛ برای بخت گشایی در شب چهارشنبه سوری تدابیری معمول است و از همه شگفت تر آن که به دباغ خانه می روند و از آب دباغ خانه اندکی بر می دارند و با خود به خانه می آوردند و برای گشوده شدن بخت بر سر می ریزند.
کندر و خوشبو؛ یکی از آداب چهارشنبه سوری آن است که زنان بر در دکان عطاری می روند و از او کندر برای کار گشا می خواهند و تا عطار برود و بیاورد فرار می کنند، این دکان باید رو به قبله باشد، سپس به دکان دیگری می روند و خوشبو می خواهند که مراد اسفند است و چون عطار پی آن برود باز می گریزند و سپس به دکان سومی می روند و مقداری کندر و اسفند می خرند و در خانه برای دفع چشم زخم و حل مشکل خود دود می کنند.
قلیا سودن؛ یکی از وسایل دفع جادو در شب چهارشنبه سوری قلیا سودن است.
آش بیمار؛ از دیگر رسوم این شب است و در خانه ای که بیماری باشد شب چهارشنبه سوری باید در شفای او کوشید که بیماری او به سال دیگر نرسد برای این کار آشی می پزند که در میان زنان به آش بیمار معروف است.
فال گرفتن با بولوئی؛ یکی از شیرین ترین آداب چهارشنبه سوری که بیشتر جنبه بازی و تفریح دارد.
اما فارغ از این رسم های که جایی دیگر در این آیین ندارد و یا کمرنگ شده است، بایست گفت: گذشتگان به شب چهارشنبه سوری بسیار اعتقاد داشتند و بجا آوردن سنت ها را در این شب لازم می دانستند.
چهارشنبه سوری که اینک در شب چهارشنبه آخر سال با مراسم و آداب ویژه ای برگزار می شود، یکی از جشن های پرشکوه و سرشار از مراسم و شعائر بوده است.
در شاهنامه فردوسی اشاره هایی درباره بزم چهارشنبه ای در نزدیکی نوروز وجود دارد که نشاندهنده کهن بودن این جشن است.
رایج ترین روایت درباره چگونگی پیدایش آتش داستانی است که فردوسی در شاهنامه خود به آن اشاره کرده است؛ هوشنگ پادشاه پیشدادی در صحرایی بزرگ، ماری سیاه رنگ می بیند، سنگی به سوی مار پرتاب می کند و از سایش سنگ با خس و خاشاک آتشی برپا می شود و مار سیاه فرار می کند.
با این روایت تاریخی می توان گفت: با روشن شدن آتش سنبل برکت و آسایش و رویش، مار نماد بدی و دشمنی فرار کرده و نیکی بر بدی غلبه پیدا می کند.
از آن به بعد مردم برای یادبود چنین روز مبارکی هر ساله در همان هنگام جشنی بزرگ برپا می کردند که آن را جشن سده نامیدند جشنی که قسمتی از آن با تحریفی شگرف امروزه در کشور ما به عنوان چهارشنبه سوری برگزار می شود.
مراسم سنتی مربوط به این جشن ملی، از دیرباز در فرهنگ سنتی مردمان ایران زنده نگاه داشته شده است
هر ساله از عصر آخرین سه شنبه سال شهرها و روستاها برای برگزاری مراسم چهارشنبه سوری آماده می شوند. گرد آوردن بوته، آتش زدن و پریدن از روی آن و گفتن عبارت زردی من از تو، سرخی تو از من شاید مهمترین اصل شب چهارشنبه سوری است. شعله های آتش در شب چهارشنبه سوری باید از بوته های صحرایی بوده باشد، زیرا بوته های بیابان گیاهان خودروئی با خواص درمانی و طبی هستند.
بنابراین فلسفه انتخاب بوته و آتش زدن و پریدن از روی شعله آن برای میلیون ها ایرانی روشن می شود. هنگامی که این بوته ها شعله می کشند بخور آن همراه با حرارت آتش به هوا می رود و شخص جهنده در معرض این بخور قرار می گیرد و معنی ورد بخصوص سرخی تو از من - زردی من از تو مصداق پیدا می کند و شخص مریض با پریدن از روی شعله بوته ها بخور شفا بخش را استنشاق می کند و با تلقین این که امروز چهارشنبه سوری است و این شعله خاصیت درمانی دارد، حالش خوب می شود و رو به بهبودی می رود و دیگر خاصیت آن نشاط و شادمانی است که از جهیدن از روی شعله ایجاد می شود و بسیار لذت بخش می باشد./س
برچسب ها: چهارشنبه ، آتش بازی ، اراک
اخبار پیشنهادی
تبادل نظر
آدرس ایمیل خود را با فرمت مناسب وارد نمایید.