حسین بدرالدین الحوثی در نخستین رویارویی شیعیان با ارتش یمن در ۱۹ ژوئیه سال ۲۰۰۴ پس از نبردهای خونین در منطقه «مران» در استان صعده به محاصره درآمد و در هشتم سپتامبر به شهادت رسيد. در این جنگ بیش از ۴۰۰ نفر کشته و صدها نفر نیز زخمی شدند و ارتش یمن مدعی شد که جسد رهبر الحوثی‌ها را در کنار سایر اجساد دیگر مبارزان شیعی در غاری در کوه «سلمان» پیدا کرده است.

این نبرد در همان روزهای آغازین، ۲۳کشته را در صفوف الحوثی‌ها برجای گذاشت و به گفته ارتش یمن فقط 8 تن از نیروهای ارتش و امنیتی کشته شدند در حالی که نیروهای دولتی موفق به دستگیری ۵۱ نفر شده بودند.

بدرالدین الحوثی، پس از اینکه فرزندش حسین توسط ارتش یمن کشته شد، سکونت در صنعا را رها کرد و به کوهستان‌‎های صعب‎العبور صعده عزیمت کرد.

وی که فقیه و شخص بسیار موجهی ازنظر فقهی و علمی در یمن بود، پیشنهاد دولت برای دریافت حقوق ماهیانه و همراه داشتن ۲۰۰ محافظ برای تردد در کشور را نپذیرفت و به میدان نبرد با دولت مرکزی در شمال یمن شتافت.

این درحالی بود که تلفات ارتش فقط ۲۷ نفر اعلام شد و در روزهای بعدی نیز دولت به هلاکت ۷ نفر دیگر که یکی از آنها دارای درجه سرگردی بود، اعتراف کرد. اما در نهایت این جنگ، با عقب راندن ارتش یمن از مواضع و استحکامات کوهستانی پایان یافت و عبدالملک الحوثی برادر حسین بدرالدین همچنان به عنوان رهبر محبوب شیعیان زیدی شناخته شد.

رهبران الحوثی‌ها

زیدی‌ها مدت طولانی در یمن حاکم بودند وحکومت آنها به حکومت (امامان یمن) معروف بود. آنها در تاریخ یمن از قرن سوم نقش مهمی ایفا کردند. آنان حکومت مستقل خود را داشتند و  بارها علیه دیگر حکومت‌های مسلط بر خود قیام کردند.

مبارزان حوثی که نام خود را از رهبر خود یعنی حسین بدرالدین حوثی گرفته‌اند از همان زمان در این درگیری با دولت یمن وارد جنگ شدند.

الگوبرداری الحوثی‌ها از انقلاب ایران

خواسته‌های شیعیان صعده

شدت این حملات به اندازه‌ای بود که در آن زمان جنبش الحوثی اعلام کرد که این حملات از حمله آمریکایی‌ها به شهر «فلوجه» عراق بسیار شدیدتر است.

به گفته یحیی الحوثی، «جنگنده‌های عربستان در ارتفاع پایین و پس از ورود به حریم هوایی یمن، اقدام به بمباران سنگین مواضع الحوثی‌ها، اعم از اماکن مسکونی و اردوگاه پناهندگان کرده‌اند.»

شاهدان عینی نیز از ورود مستقیم عربستان به صحنه نبرد با الحوثی‌ها خبر می‌دهند و به گفته آنها، هواپیماهای عربستان پس از ورود به آسمان یمن، مناطق مرزی مجاور عربستان را موسوم به «ملاحیظ» بمباران و سپس به پایگاه‌های خود بازگشته‌اند.

گرچه دولت یمن این موضوع را تاکنون تکذیب کرده است، اما گروه الحوثی با نمایش یک فیلم ویدیوئی از تجهیزات جنگی به دست آمده، عربستان را متهم به دخالت مستقیم در مسائل داخلی یمن کردند.

در یکی از این فیلم‌ها، چند دستگاه خودرو متعلق به عربستان به همراه کارت شناسایی افراد اسناد و مدارکی که مربوط به دخالت وهابی‌ها است به معرض نمایش گذاشته شده است.

دولت یمن معتقد است داشتن روابط نزدیک با آمریکا به معنی هم‌پیمانی و دنباله‌روی از سیاست آن کشور نیست، اما در واقع تهاجم گسترده وی با همکاری عربستان به شیعیان استان صعده خلاف این ادعا را به اثبات رساند.

موضوعاتی از قبیل دخالت ایران، بارها و بارها از سوی مسئولان و دولت‌مردان یمنی به عنوان دخالت بیگانگان در مسائل یمن عنوان شد اما عبدالله صالح نتوانست این ادعا را اثبات کند.

حزب‌الله لبنان یکی دیگر از گروه‌هایی است که دولت یمن آن را متهم به دخالت در امور داخلی یمن می‌کرد و در این مورد علی عبدالله صالح رئیس جمهور سابق یمن در گفتگو با روزنامه «الحیات» چاپ لندن مدعي شده بود: «گروه الحوثی‌ها در یمن، توسط حزب‌الله آموزش دیده‌اند و از حمایت آن برخوردار هستند.»

وی که دلیل قاطعی در این مورد نداشت همچنین ادعا کرد: «احتمال دارد کمک‌های حزب‌الله به الحوثی‌ها، توسط رهبری این حزب انجام نشده باشد، بلکه از سوی عناصر وابسته به این حزب صورت گرفته باشد.»

علی عبدالله صالح گفته بود: «آنچه را که من می‌دانم، گروه الحوثی در یمن، ساختن بمب و دیگر وسایل جنگی را از عناصر و متخصصان با تجربه وابسته به حزب‌الله آموخته‌اند و شماری از افراد گروه الحوثی برای آموزش به لبنان سفر کرده‌اند.»

«یحیی الحوثی» سخنگوی جنبش الحوثی تاکید کرد: «اگر بین ما و برادران جنوبی در این جنگ همکاری و هماهنگی وجود داشت، در این صورت ما، شاهد یک شورش گسترده در یمن بودیم، درحالی که موضوع این طور نیست و برادران ما در جنوب دارای خواسته‌های قانونی هستند، اما علی عبدالله صالح از تعاطی با آنها خودداری می‌کند و آنها را مجبور به دست بردن به سلاح کرده است و من تاکید می‌کنم که هیچ‌گونه همکاری و تعامل با یکدیگر نداریم.»

الحوثی‌ها با رد ادعای دریافت سلاح و کمک‌های نظامی از سوی کشورهای خارجی اعلام کردند: «درحالی که استان صعده در مجاورت مرزهای عربستان از سوی این کشور به شدت در محاصره قرار دارد و نیروهای دولت یمن نیز از شمال آن را محاصره کرده‌اند، چگونه می‌شود به منطقه سلاح وارد کرد و این ادعاها از سوی علی عبدالله صالح، چیزی جز مصرف تبلیغات داخلی ندارد.»

آنها دولت یمن را متهم کردند که برای سرکوب شیعیان از خلبان‌های بعثی استفاده می‌کنند و در این مورد شخصا نام 2 خلبان بعثی را نیز اعلام کردند. دولت یمن علاوه بر راه انداختن تبلیغات مخرب، قبایل اطراف استان صعده را با در اختیار گذاشتن پول و سلاح برای جنگیدن با الحوثی‌ها تطمیع و به منطقه نبرد گسیل کرده است، که در این مورد می توان به قبیله «دهم» به طور مشخص اشاره کرد.

یمن، پایگاه آمریکا

رشد فزاینده جنبش الحوثی از چند جهت، موقعیت منطقه‌ای آمریکا را به چالش کشاند. از زمانی که چشم‌انداز پیروزی الحوثی‌ها و شکست عبدالله صالح آشکار شد. آمریکایی‌ها هشدار دادند که این حادثه نباید منطقه استراتژیک خاورمیانه را تحت تأثیر قرار دهد و به الگوی سایر گروه‌های مقاومت در کشورهای طرفدار غرب تبدیل شود. لذا آمریکا و سپس اروپا هم‌صدا با شورای همکاری خلیج‌فارس نیز مبارزه جنبش الحوثی را محکوم کردند. برای آمریکا در اوج ناکامی در افغانستان، پیروزی جریانی با اندیشه استقلال‌طلبی مساوی است با به خطر افتادن منافع اقتصادی و از دست دادن پایگاه دیگری در منطقه استراتژیک خاورمیانه.

سرانجام یمن، صعده و الحوثی‌ها چه خواهند شد؟

در خاورمیانه همه توقع داشتند عربستان سعودی، میان دولت یمن و گروه الحوثی میانجی‌گری کند اما سعودی‌ها نه تنها میانجی‌گری نکردند بلکه وساطت قطر را هم عقیم کردند. با حمله ارتش سعودی به استان صعده، برای همگان آشکار شد که کارفرما و سرمایه‌گذار اصلی جنگ علیه شیعیان، خود سعودی بوده است.

آیا برکناری عبدالله صالح انقلابیون را راضی کرد؟

انقلاب جوانان یمن، به دلیل دخالت‌های ریاض و واشنگتن، تاکنون به پیروزی نرسیده و صرفا دیکتاتور در قبال دریافت مصونیت قضایی برکنار شده و معاون او روی کار آمده است؛ انقلاب جوانان یمن به رغم آنکه تاکنون به برکناری دیکتاتور منجر شده، اما به قدرت رسیدن معاون صالح، پابرجا بودن بستگان صالح در راس قدرت و مصونیت قضایی او هنوز مردم این کشور را ناراضی نگه داشته است و انقلابیون هنوز در میدان‌های مختلف به تحصن و تظاهرات خود ادامه می‌دهند و نمی‌پذیرند که دستاورد انقلابشان به اصطلاح تنها تعویض پالان خر باشد و تغییری بنیادین در کشور روی ندهد. آنها همچنان خواستار حاکمیتی مستقل از منافع ریاض و واشنگتن هستند و رهبران انقلابی بارها اعلام کرده‌اند که از پا نخواهند نشست.