راسته بازار توپخانه در بازار سنتی کرمانشاه

در گذشته که توپ های راسته توپخانه قشون در کاروانسراهای این محل نگهداری شده نام آن را راسته بازار توپخانه نهادند.

تا قبل از ورود وسایل نقلیه موتوری ، این راسته از رونق بالایی برخوردار بوده به طوری که کلیه کاروانسراهایی که از بین النهرین به سمت مرکز و شرق ایران در تردد بودند این راسته و دیگر راسته های بازار بزرگ از رونق چشم گیری برخوردار بودند ، در واقع راسته بازار توپخانه در غرب بازار بزرگ و راسته بازار چال حسن خان در غرب بازار بزرگ در درجه اول خدمات مستقیم به کاروانیان ارائه می گردد و یکی دیگر از نقش های مهم این راسته ها نقطه بارگیری کاروانها را به عهده داشتهاست.

طی دهه های اخیر این راسته ها کاربری اصلی خود را از دست داده اند و رونق آن بسیار کم شده به گونه ایی که هیچ یک از مالکین مغازه ها انگیزه ای برای مرمت جزئی در مغازه خود نداشتند . با پیگیری های سازمان میراث فرهنگی،صنایع دستی وگردشگری استان کرمانشاه پس از انجام مستند سازی و تهیه طرح بازسازی راسته بازار در خرداد ماه سال 1387 فاز اول آن به اجرا درآمده که پس از اجرای سر در ورودی ،هفده چشمه طاق در دهانه با عرض میانگین 75/8 متر اجرا شد.

این امر چنان تاثیر به سزایی در روحیه بازار یان این راسته بر جای گذاشت که ضمن تقدیر و تشکر از مسئولین سازمان پیگیریهای مستمر در زمینه ادامه عملیات بازسازی را انجام دادند، و با تلاش مسئولین وکارشناسان این سازمان وعنایت ویژه استاندار محترم کرمانشاه ادامه عملیات بازسازی در ابتدای سال 1388 از سر گرفته شد و سی و سه چشمه طاق دیگر نیز مرمت گردید است.

بااجرای عملیات مرمت بازار توپخانه تاپاییز 1388در مجموع تعداد50چشمه طاق با اعتباری بالغ بر7240میلیون ریال بمنظور احیاء و بازسازی آن هزینه شده است.

ثريا باباخاني، معاون ميراث فرهنگي استان کرمانشاه گفت:بازار بزرگ کرمانشاه با داشتن 18 راسته بازار متنوع به طول دو هزار و 250 متر از دروازه‌اي به نام پل سيد جمعه آغاز شده و به دروازه چغاسرخ به صورت طولي ختم مي‌شود.

وی با اشاره به اينکه در کنار هر راسته عناصر وابسته به بازار شامل سراها، مساجد، حمام‌ها و زورخانه‌ قرار دارد، افزود: اين بازار سال 76 به شماره 1944 در فهرست آثار ملي ثبت شده است.

باباخاني افزود: پس از ثبت مجموعه بازار بر اساس اعتباري که در اختيار اين سازمان قرار گرفته نسبت به بازسازي بخش‌هاي آسيب‌ديده هر راسته اقدام لازم به عمل آمده است.

معاون ميراث فرهنگي استان کرمانشاه تصریح کرد: عمليات بازسازي در راسته‌هاي مختلف شامل بازار صندوق‌سازان، آهنگر‌ها، چال حسن‌خان، زرگرها، مسگرها، علافخانه، تفنگ‌سازها و راسته بازار توپخانه صورت پذيرفته است.

باباخاني در جريان احداث خيابان چهل متري و جوانشير فاصله‌اي ميان راسته بازار موجود در بازار توپخانه و راسته بازار علافخانه ايجاد شده بود.

وي افزود:اين موضوع پيوند راسته مذکور را با ساير بازار از بين برده است اين شرايط پيش از مرمت، بازار را در وضعي نابسامان قرار داده بود.

معاون ميراث فرهنگي کرمانشاه، افزود: اين امر علاوه بر نارضايتي مغازه‌داران، خريداران و رهگذران شرايط نامطلوبي را براي بازديد‌کنندگان آثار تاريخي در فضاي توپخانه ايجاد کرده بود.

وي پس از آنکه مرمت طاق‌هاي راسته مورد نظر در دستور کار اين اداره کل قرار گرفت، بر اساس اعتبار اختصاص يافته در سال 87 نسبت به تهيه طرح مرمت براي سردر ورودي و طاق‌هاي داخل راسته اقدام لازم صورت پذيرفت.

باباخاني افزود: در سه مرحله 50 چشمه طاق به مساحت سه هزار و 500 متر مربع در راسته بازار توپخانه احياء شد.

وي دهانه راسته بازار توپخانه را هشت متر اعلام کرد و گفت: براي طرح و اجراي سازه بنا به صورت مناسب با دهانه راسته فونداسيون، بتن‌ريزي و ستون‌گذاري به صورت ويژه طراحي و اجرا شد./س