به گزارش حوزه مجلس باشگاه خبرنگاران، وظايف بسيار مهمي در قانون اساسي جمهوري اسلامي ايران بر عهده شوراي نگهبان قرار داده شده كه از ميان مجموعه اين وظايف، سه مورد "نظارت بر قانونگذاري"، "تفسير قانون اساسي" و "نظارت بر انتخابات" داراي اهميت بسياري هستند.
شوراي نگهبان مأموريت نظارت بر انتخابات را داشته و مرجع رسمي تفسير قانون اساسي نيز به شمار ميآيد.
علت اصلي پيشبيني نهاد شوراي نگهبان، دو مسئله حراست و نگهباني از "احكام اسلام" و صيانت از "قانون اساسي" بوده است؛ به همين دليل از اين نهاد به شوراي "نگهبان" تعبير شده است.
قانون اساسي در اصل 94 لازم دانسته است كه تمام مصوبات مجلس شوراي اسلامي جهت بررسي به شوراي نگهبان ارسال شود، اين
اصل ميگويد:
"كليه مصوبات مجلس شوراي اسلامي بايد به شوراي نگهبان فرستاده شود. شوراي نگهبان موظف است آن را حداكثر ظرف ده روز از تاريخ وصول از نظر انطباق بر موازين اسلام و قانون اساسي مورد بررسي قرار دهد و چنانچه آن را مغاير ببيند براي تجديدنظر به مجلس بازگرداند. در غير اين صورت، مصوبه قابل اجرا است."
شايان ذكر است كه قانون اساسي، سكوت و عدم اظهار نظر شوراي نگهبان در طول ده روز را به منزله تأييد آن تلقي كرده است و اين امر براي پيشگيري از تعلّل و مسامحه احتمالي شوراي نگهبان در اظهار نظر است كه به تعطيلي در امر قانونگذاري منتهي ميشود.
حضور شوراي نگهبان در جلسات غيرعلني مجلس شوراي اسلامي نيز لازم است.
*** ساختار شوراي نگهبان
شوراي نگهبان داراي تركيب دوگانه اياست. اين نهاد، مجموعاً 12 عضو دارد كه براي يك دوره شش ساله انتخاب ميشوند، نيمي از اعضاي آن فقيه و نيمي ديگر حقوقدان هستند.
شوراي نگهبان داراي يك دبير و يك قائممقام از اعضاي شوراي نگهبان و يك سخنگو (از اعضا و يا خارج از اعضاي شوراي نگهبان) است كه براي مدت يكسال انتخاب ميشوند.
جلسات عادي اين شورا هفتهاي دو روز تشكيل ميشود.
*** اعضاي شوراي نگهبان
اعضاي فعلي شوراي نگهبان عبارتند از:
فقها: آيتالله احمد جنتي، آيتالله محمد مؤمن، آيتالله غلامرضا رضواني، آيتالله سيد محمود هاشمي شاهرودي، آيتالله محمد يزدي، آيتالله محمدرضا مدرسي يزدي.
حقوقدانان: محمدرضا عليزاده، عباسعلي كدخدايي(سخنگوي فعلي شوراي نگهبان)، محسن اسماعيلي، حسينعلي اميري، حجتالاسلام محمد سليمي، سيامك رهپيك./س2